Non sei se o artigo que publicaba aquí hai dúas semanas sobre o café e os xornais era dabondo explícito. De non ser así, apúrome a reparalo e a confesar que eu son a Lieschen da Kaffekantate de Bach: son adicta á droga do café, mucho sen as tres cuncas diarias da moura infusión e estou disposta a renunciar a todo por elas. Gustaríame ter a chisca de cinismo precisa para negar que tamén padezo unha compulsiva querenza polos xornais, que ten a categoría de verdadeira "periodicomanía". Incapaz de liberarme destas dependencias, réndome a elas nada máis amenzo. Gusto de comezar o día almorzando a letra impresa dos periódicos amais do imprescindible café –só cunha pinga de leite, porque comparto a xenreira prexuizosa polo café con leite que sentía Josep Pla. Ese é o meu xeito de estalicarme, espreguizarme e espelirme, un pouco ás bravas, porque tanto a dose de cafeína que consumo coma as noticias que trago –ás veces con serias dificultades e mesmo con risco para a miña vida; hoxe non vou contar aquelas ocasións en que estiven a punto de morrer atragoada con algún titular– teñen a virtude de sacarme o sono de vez.
Clarexadas así as cousas, non estrañará que revele o meu respecto por Firmin, o rato da novela de Sam Savage que acaba de publicar Seix Barral, porque engole as páxinas dos libros, literal e figuradamente, pero elixe como almorzo café e xornais. Agora ben, discrepo del cando sostén que os libros saben ó mesmo ó que ole o café. Son os xornais os que teñen o sabor do arrecendo do café. E con permiso da obstinada e insubmisa Lieschen: o delicioso aroma do café, en especial o que inaugura o día, non é tan saboroso coma mil bicos, senón coma o papel e a tinta dos xornais. Negra, a infusión e negra, a tinta; non pode ser casualidade.
Malia a ese desacordo olfactivo, coido que Firmin e máis eu compartimos certas opinións e algúns trazos de carácter. Igual que as cambras que provocaban os papeis librescos no bandullo de Firmin non o disuadiron de abandonar o seu vicio bibliófago, as boqueadas a piques da asfixia que me causan os papeis periódicos non me convencen da necesidade de sacrificar o hábito matutino. Do mesmo xeito que Firmin considera as páxinas mastigadas a base nutricional do seu desenvolvemento mental, insólito para un exemplar do seu xénero, eu véxome obrigada a admitir que a inferior calidade das páxinas dos xornais que rilo algo terá que ver coa atrofia mental que padezo, lamentablemente non tan desacostumada na miña especie. E tanto o rato bostoniano coma min non estamos en condicións de levarlles a contra ós que nos dirán que as paixóns de dominar as nosas vidas botáronas a perder. A advertencia chega demasiado tarde.
Ademais, Firmin e eu tardamos en comprender a mentira esencial dos libros deglutidos e dos xornais devorados: a vida non ten destino, sentido, dirección nin pauta, como semella lendo os relatos literarios; non todo acontecemento é síntoma de algo e non todo o sucedido ten coherencia e doada explicación, segundo podería deducirse da lectura da crónica diaria. Os autores de libros e xornais –especie de crebafolgas dos guionistas de Hollywood que, coma eles, escriben os guións para as nosas vidas– adoitan compartir a superstición polo argumento, que só pode ser esquivada cando conseguimos adestrarnos para buscar preguntas antes que para atopar respostas. En contra do que poida facer previsible a miña dieta, detesto mastigar as solucións e sentenzas antes dixeridas noutros estómagos que algúns xornalistas devolven á miña boca. Non hai discusión posible: prefiro pertencer á familia dos roedores á dos ruminantes, que a vaca me perdoe.
Fóra do devandito escrúpulo, os dous roedores, Firmin e mais eu, temos as tragadeiras para encontrar satisfacción en case todo o que facemos chegar ó estómago. É ben sabido que os ratos non son moi remirados á hora de comer e que os periodicomaníacos non teñen o padal tan melindreiro como certa ex directora da Biblioteca Nacional, que non só sente noxo por determinadas afeccións gastronómicas, senón que avoga polo seu holocausto. Que non sexamos mexericas non quere dicir que os dous roedores non teñamos a capacidade para percibir a harmonía existente entre o sabor e a calidade dun texto.
Firmin fachendea de que triscando a contraportada dun libro pode adiviñar se é digno de lerse. Non di que errara nas súas avaliacións nalgunha ocasión e, xa que logo, haberá que sospeitar infalible o método que emprega para o diagnóstico. Eu tamén atanisco o título dun artigo e xa creo saber se paga a pena seguir na cata. Pero a experiencia demóstrame que é tan doado enganarse no xuízo que se poida fraguar por esta vía como difícil, para quen o cociña, atinar co título, polo que convén ser indulxente. Hoxe non vou escribir o artigo sobre o fachendoso Ortega y Gasset cando titulou, crendo ter unha sensacional ocorrencia, "El error Berenguer" un texto que todo o mundo sabe que debería estar encabezado pola súa derradeira frase, aquela que tomou prestada a Catón para adaptala ós seus propósitos, e que era a expresión dun desexo que o tempo quixo converter en perfecto presaxio: "Delenda est Monarchia". Ortega non tivo a sorte de Émile Zola, quen viu publicado baixo un expresivo "Eu acuso" o texto ó que el lle dera o eslamiado epígrafe, que non era título nin cousa que se lle parecera, de "Carta ó presidente da República". A gloria da feliz substitución correspóndelle a Georges Clemenceau, que soubo titular para o día e para a historia.
Son especialmente condescendente con este tipo de enredos desque coñezo os argumentos de Firmin para xustificar as súas suspicacias polos comezos que son bos de máis. Di que non é insólito o caso de exemplares primeiras frases que en vez de seren a promesa dun gran texto, constitúen barreiras insuperables para aqueles que, ó cabo, son incapaces de igualar tales arranques. A teoría non deixa de ser interesante e permítaseme aprazar tamén o artigo dedicado a elucidar se Ortega e Zola serían quen de escribir aquelas pezas se atoparan, antes de pórse á tarefa, aqueles brillantes títulos ou quedarían paralizados polo maxistral achado.
Teño a sensación de pertencer a unha confraría irmandada coa de Firmin, o que non sorprenderá ó lector que chegou ata aquí e que imaxino levantando a cella e divertido por este sentimento. Pero non é de risa, non. Porque a Lieschen que comezou a escribir este artigo nota perfectamente como lle medran os incisivos e como o fouciño se lle está a afiar por momentos, e sabe que o formigo que a desacouga dende hai varios parágrafos é o preludio da pelame ratoeira que xa vai cubrindo todo o seu corpo. Abofé que metamorfose non me importaría de non ser porque a presinto como o sinal de que estou condenada ó mesmo final que Firmin. Talvez axiña sexa a destinataria dunha orde de expulsión, semellante á que el recibiu, que decretaba o seu desaloxo da prezada librería, o único mundo que coñecía e no que viviu durante toda a súa vida. Temo que os profetas da apocalipse, que agoiran a inmediata morte dos papeis periódicos e, con ela, dos ratos de hemeroteca que infestan o mundo, teñan razón e que xa remitiran a miña sentenza de morte. Por se ese é o caso, eu non vou baixar a mirar na caixa do correo; tampouco alcanzaría a abrila a estas alturas da transformación. Xa verei mañá no almorzo. Algo dirán os xornais que mollo no sempre reconfortante café.
Lecer, Galicia Hoxe, 18 de novembro de 2007.
Clarexadas así as cousas, non estrañará que revele o meu respecto por Firmin, o rato da novela de Sam Savage que acaba de publicar Seix Barral, porque engole as páxinas dos libros, literal e figuradamente, pero elixe como almorzo café e xornais. Agora ben, discrepo del cando sostén que os libros saben ó mesmo ó que ole o café. Son os xornais os que teñen o sabor do arrecendo do café. E con permiso da obstinada e insubmisa Lieschen: o delicioso aroma do café, en especial o que inaugura o día, non é tan saboroso coma mil bicos, senón coma o papel e a tinta dos xornais. Negra, a infusión e negra, a tinta; non pode ser casualidade.Malia a ese desacordo olfactivo, coido que Firmin e máis eu compartimos certas opinións e algúns trazos de carácter. Igual que as cambras que provocaban os papeis librescos no bandullo de Firmin non o disuadiron de abandonar o seu vicio bibliófago, as boqueadas a piques da asfixia que me causan os papeis periódicos non me convencen da necesidade de sacrificar o hábito matutino. Do mesmo xeito que Firmin considera as páxinas mastigadas a base nutricional do seu desenvolvemento mental, insólito para un exemplar do seu xénero, eu véxome obrigada a admitir que a inferior calidade das páxinas dos xornais que rilo algo terá que ver coa atrofia mental que padezo, lamentablemente non tan desacostumada na miña especie. E tanto o rato bostoniano coma min non estamos en condicións de levarlles a contra ós que nos dirán que as paixóns de dominar as nosas vidas botáronas a perder. A advertencia chega demasiado tarde.
Ademais, Firmin e eu tardamos en comprender a mentira esencial dos libros deglutidos e dos xornais devorados: a vida non ten destino, sentido, dirección nin pauta, como semella lendo os relatos literarios; non todo acontecemento é síntoma de algo e non todo o sucedido ten coherencia e doada explicación, segundo podería deducirse da lectura da crónica diaria. Os autores de libros e xornais –especie de crebafolgas dos guionistas de Hollywood que, coma eles, escriben os guións para as nosas vidas– adoitan compartir a superstición polo argumento, que só pode ser esquivada cando conseguimos adestrarnos para buscar preguntas antes que para atopar respostas. En contra do que poida facer previsible a miña dieta, detesto mastigar as solucións e sentenzas antes dixeridas noutros estómagos que algúns xornalistas devolven á miña boca. Non hai discusión posible: prefiro pertencer á familia dos roedores á dos ruminantes, que a vaca me perdoe.
Fóra do devandito escrúpulo, os dous roedores, Firmin e mais eu, temos as tragadeiras para encontrar satisfacción en case todo o que facemos chegar ó estómago. É ben sabido que os ratos non son moi remirados á hora de comer e que os periodicomaníacos non teñen o padal tan melindreiro como certa ex directora da Biblioteca Nacional, que non só sente noxo por determinadas afeccións gastronómicas, senón que avoga polo seu holocausto. Que non sexamos mexericas non quere dicir que os dous roedores non teñamos a capacidade para percibir a harmonía existente entre o sabor e a calidade dun texto.
Firmin fachendea de que triscando a contraportada dun libro pode adiviñar se é digno de lerse. Non di que errara nas súas avaliacións nalgunha ocasión e, xa que logo, haberá que sospeitar infalible o método que emprega para o diagnóstico. Eu tamén atanisco o título dun artigo e xa creo saber se paga a pena seguir na cata. Pero a experiencia demóstrame que é tan doado enganarse no xuízo que se poida fraguar por esta vía como difícil, para quen o cociña, atinar co título, polo que convén ser indulxente. Hoxe non vou escribir o artigo sobre o fachendoso Ortega y Gasset cando titulou, crendo ter unha sensacional ocorrencia, "El error Berenguer" un texto que todo o mundo sabe que debería estar encabezado pola súa derradeira frase, aquela que tomou prestada a Catón para adaptala ós seus propósitos, e que era a expresión dun desexo que o tempo quixo converter en perfecto presaxio: "Delenda est Monarchia". Ortega non tivo a sorte de Émile Zola, quen viu publicado baixo un expresivo "Eu acuso" o texto ó que el lle dera o eslamiado epígrafe, que non era título nin cousa que se lle parecera, de "Carta ó presidente da República". A gloria da feliz substitución correspóndelle a Georges Clemenceau, que soubo titular para o día e para a historia.
Son especialmente condescendente con este tipo de enredos desque coñezo os argumentos de Firmin para xustificar as súas suspicacias polos comezos que son bos de máis. Di que non é insólito o caso de exemplares primeiras frases que en vez de seren a promesa dun gran texto, constitúen barreiras insuperables para aqueles que, ó cabo, son incapaces de igualar tales arranques. A teoría non deixa de ser interesante e permítaseme aprazar tamén o artigo dedicado a elucidar se Ortega e Zola serían quen de escribir aquelas pezas se atoparan, antes de pórse á tarefa, aqueles brillantes títulos ou quedarían paralizados polo maxistral achado.
Teño a sensación de pertencer a unha confraría irmandada coa de Firmin, o que non sorprenderá ó lector que chegou ata aquí e que imaxino levantando a cella e divertido por este sentimento. Pero non é de risa, non. Porque a Lieschen que comezou a escribir este artigo nota perfectamente como lle medran os incisivos e como o fouciño se lle está a afiar por momentos, e sabe que o formigo que a desacouga dende hai varios parágrafos é o preludio da pelame ratoeira que xa vai cubrindo todo o seu corpo. Abofé que metamorfose non me importaría de non ser porque a presinto como o sinal de que estou condenada ó mesmo final que Firmin. Talvez axiña sexa a destinataria dunha orde de expulsión, semellante á que el recibiu, que decretaba o seu desaloxo da prezada librería, o único mundo que coñecía e no que viviu durante toda a súa vida. Temo que os profetas da apocalipse, que agoiran a inmediata morte dos papeis periódicos e, con ela, dos ratos de hemeroteca que infestan o mundo, teñan razón e que xa remitiran a miña sentenza de morte. Por se ese é o caso, eu non vou baixar a mirar na caixa do correo; tampouco alcanzaría a abrila a estas alturas da transformación. Xa verei mañá no almorzo. Algo dirán os xornais que mollo no sempre reconfortante café.
Lecer, Galicia Hoxe, 18 de novembro de 2007.
0 comentarios:
Publicar un comentario